Amel Defteri Nedir

Amel defteri terimi dini bir terim olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle amel defterinin kapanması, amel defterinin sağından veya solumuzdan verilmesi gibi tabirleri merak etmişizdir. Peki amel defteri nedir, iyi ve kötü ameller nelerdir, Amel defterinin sağdan veya soldan verilmesinin hükmü ne demektir?

Amel Defterinin sözlük anlamı olarak kısaca şöyle denmektedir; insanların dünya hayatında yaptığı iyi ve kötü bütün işlerin, sözlerin kayıt edildiği bir defterdir. Tam olarak anlayabilmek için bu tanımı biraza daha açmak gerekir. Amel nedir? Kuran-ı Kerim’de amel ve amel defterinden nasıl bahsedilir?

İyi ve kötü amel nedir?

Amel; bir kimsenin dinin buyrukları uyarınca yerine getirdiği, yaptığı işler demektir. Amel, kişinin iradesiyle yaptığı işlerdir. Dolayısıyla her kişi yaptığı amellerden sorumludur. Amel, iyi ve kötü amel olmak üzere ikiye ayrılabilir. Kur’an’da bir çok yerde amelden bahsetmektedir.

“O, hanginizin daha güzel amel yapacağını sınamak için ölümü ve hayatı yaratandır. O, mutlak güç sahibidir, çok bağışlayandır.” (Mülk suresi, 2. ayet)

“İman edip salih ameller işleyenler ise cennetliklerdir. Onlar orada ebedi kalacaklardır.” (Bakara suresi, 82. ayet)

İyi amelin (salih amel), Allah’ın emirlerine uymak, yapılması emredilen işleri yapmaktadır. Kötü amel ise, Allah’ın yasakladığı işlerdir. Allah insana irade vererek, iyi ile kötü arasında ona belli ölçüde serbestlik tanımıştır ve insan kendi isteği ile tercihini yaparak bu amelleri ortaya koyar.

Elbette her canlı ölümü tadacak ve bu yaptığı amelleri ile başa başa kalacaktır. İşte bu durumda amel defteri devreye girer. Amel defteri Kur’an’da net bir şekilde açıklanmıştır.

Kur’an’da Amel Defteri

Kehf suresi ayeti ve Câsiye suresi ayetinde insanoğlunun dünyada başı boş bırakılmadığını, yapmış olduğu iyi veya kötü, büyük veya küçük her türlü amelin, mahiyetini bilmediğimiz bir şekilde yazılıp korunduğunu ifade etmekte ve ahiret gününde herkesin amel defteri önüne konacaktır.

“Kitap ortaya konur. Suçluları, kitabın içindekilerden korkuya kapılmış görürsün. “Eyvah bize! Bu nasıl bir kitaptır ki küçük, büyük hiçbir şey bırakmadan hepsini sayıp dökmüş!” derler. Onlar bütün yaptıklarını karşılarında bulurlar. Senin Rabbin hiç kimseye zulmetmez.” (Kehf Suresi, 49. ayet)

“İşte kitabımız, size karşı gerçeği söylüyor. Çünkü biz yapmakta olduklarınızı kaydediyorduk.” (Câsiye Suresi, 29. ayet)

Bu iki ayettede ve başka ayetlerde kitap olarak geçmektedir ama tefsire göre amel defterinden bahsedilmektedir. Ahiret hesabı bakımından her bir ferdin yapıp ettikleri kayda geçirilmiştir ve ahirette herkesin amel defteri önüne konacak ve dünyada yapmış olduğu büyük küçük ne ameli varsa orada zaptedilmiş olduğunu görecektir. Amel defteri nedir sorusunun cevabını böylece Kur’an bize en güzel şekilde vermektedir.

Amel defterinin sağdan veya soldan verilmesi

Amel defteri kendisine verilecek olan kişiler, yani işleği iyi ve kötü amellerin kaydedildiği kitabı alanlar bunu ya sağ tarafından ya da sol tarafından alacaklardır. Kur’an-ı Kerim bu hususu şöyle anlatmaktadır;

Sağdan verilmesi;

Mahşerde kişinin amel defterinin sağ tarafından verilmesi onun dünya hayatında Allah’ın emrine uygun, dürüst ve erdemli bir hayat yaşadığını, dolayısıyla sicilinin temiz olduğunu gösterir.

“İşte o vakit, kitabı kendisine sağından verilen kimse der ki: “Gelin, kitabımı okuyun!”. “Çünkü ben, hesabımla karşılaşacağımı zaten biliyordum.” Artık o, hoşnut bir hayat içindedir.  Yüksek bir cennettedir. Onun meyveleri sarkar (kolaylıkla devşirilebilir). (Onlara şöyle denir:) “Geçmiş günlerde yaptıklarınıza karşılık, afiyetle yiyin, için.”(Hâkka Suresi, 19,20,21,22,23 ve 24. ayetleri)

Soldan verilmesi;

Mahşerde kişinin amel defterinin sol tarafından verilmesi onun dünya hayatında Allah’ın emrine uygun hareket etmediğini, dürüst ve erdemli bir hayat yaşamadığını, dolayısıyla sicilinin bozuk olduğunu gösterir.

“Kitabı kendisine sol tarafından verilen ise şöyle der: “Keşke kitabım bana verilmeseydi.”  “Hesabımın ne olduğunu da bilmeseydim.”  “Keşke ölüm her şeyi bitirseydi.”  “Malım bana hiçbir yarar sağlamadı.” “Saltanatım da yok olup gitti.” (Hâkka Suresi, 25,26,27,28 ve 29. ayetleri)

Özetle

İnsanlar dünyada kendi iradesiyle yapığı her amelden sorumludur. Kişiler öldükten sonra hesaplarının görülmesi  için kendilerine dünyada iken yaptıkları amellerin yazılı bulunduğu amel defterleri dağıtılır. Bu amel defterinde ayeti kerimelerde yazdığı gibi iyi-kötü, küçük-büyük ne ameli varsa orada kayda geçirilmiştir.

Amel defterinin sağımızdan verilmesi, Allah’ın razı olduğu amelleri yaptığımızı ve ahirette ödüllendirileceğimizi anlatmaktadır. Solumuzdan verilmesi ise, Allah’ın istemediği, yasakladığı amelleri işlediğimizi ve cezalandırılacağımızı ifade etmektedir.