İkra Nedir

Anlam itibari ile tüm insanlık için güzel olan İkra İslam alemi için ayrı bir öneme sahiptir. “Oku” anlamına gelen “ikra” kelimesi Peygamber Efendimiz’e (sav) inen ilk Vahiy olması sebebiyle çok önemlidir. İlahi mesajın başlangıcı olan ikra nedir, ne demektir, ikra suresi ve faziletleri…

Arapça bir kelime olan ikra Hz. Peygamber’in (sav) Allah’tan aldığı ilk mesajdır.

Peygamberimiz (sav) Yüce Allah’ın elçisi olarak bu mesajı tüm insanlığa ulaştırmış ve burada Kur’an’ın sadece müslümanlara değil tüm insanlığa, tüm dinlere gönderildiği anlaşılmaktadır. Çünkü “oku” evresel ve önemli bir mesajdır. Diğer dinlerin, insan aleminin en temel prensibi okumanın önemi vurgulanmıştır.

İlk mesaj “ikra”

Peygamber Efendimiz (sav),  Hira mağarasında iken Ramazan ayının 27. gecesi tan yerinin ağarmaya başlamasından az önce ufukta nurdan bir şekil görmüş; o zamana kadar hiç karşılaşmadığı bu nuranî varlığın (Cebrâil) kendisine seslendiğini duymuştur. Peygamber Efendimiz (sav) şöyle buyurmaktadır;

“Melek bana okumamı emretti. Kendisine okuma bilmediğimi söyledim. Beni kollarının arasına alıp kuvvetle sıktı; sonra ‘oku!’ dedi. Ben yine, ‘Okuma bilmem’ dedim. Beni tekrar kollarının arasına aldı, kuvvetle sıktı ve ‘oku!’ diye tekrar etti. Ben yine ‘Okuma bilmem’ dedim. Üçüncü defa kollarının arasına alıp daha kuvvetlice sıktıktan sonra bıraktı ve şöyle dedi: ‘Yaratan rabbinin adıyla oku; O, insanı alaktan (asılıp tutunan zigottan) yarattı. Oku! Rabbin sonsuz kerem sahibidir. O, kalemle (yazmayı) öğretendir. İnsana bilmediklerini öğretmiştir.”  (Buhari, Müslim)

İkra Suresi (Alak Suresi)

Aslında İkra suresi deği Alak Suresidir. Ama “ikra”nın öneminden ve bu kelime ile başlamasından dolayı ikra suresi olarakta biliniyor. Surenin ilk 5 ayeti Peygamber Efendimiz’e (s.a.v.) vahiy yoluyla ilk inen ayetler olduğu için fazileti çok fazladır. Anlamına ve tefsirine bakarakta bunu görebilirsiniz.

Okunuşu
1- İkra’ bismi rabbikelleziy halak 
2- Halekal’insane min ‘alak 
3- Ikre’ ve rabbükel’ekrem 
4- Elleziy ‘alleme bilkalem
5- Allemel’insane ma lem ya’lem

Meali
1- Yaratan Rabbinin adıyla oku!
2- İnsanı bir kan pıhtısından yarattı! 
3- Oku! Rabbin sonsuz kerem sahibidir.
4- O Rab ki kalemle yazmayı öğretti.
5- İnsana bilmediği şeyleri öğretti.

Alak suresinin tamamı ve sesli okunuşu için bakabilirsiniz: Alak (ikra) Suresi

İkra’nın faziletleri

İnen ilk vahiy olup Hz. Peygamber’e (sav) ve onun şahsında bütün müslümanlara okumayı emretmiş, onları kalemle yazmaya ve ilimde gelişip yetkinleşmeye teşvik etmiştir. İlahi mesajların “oku” emriyle başlaması ve bu emrin iki defa tekrar edilmesi, okumanın ve bilmenin dinde ve insan hayatında ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.

Tabi ki sadece okumak değil okuyup anlamakta önemlidir. İnsanlar okuduğu süreçte Allah’ın verdiği yeteneklerini kullanmakta, O’nun yarattığı şartlarda ve onun yarattığı varlıklar üzerinde incelemeler yapmaktadır. İkranın anlamı için “oku” demek çok kısa bir açıklama olacaktır. İkra’nın önemini, faziletini, içerdiği manayı çok iyi benimsemek ve bunu hayatımıza akdettirmek gereklidir.

İkra isim olarak konabilir mi

İkranın Kur’an da geçmesi ve anlamı bakımından isim olarak konulması düşünülebilir. Fakat bir emir kipi, bir eylem olduğu için ikra’yı isim olarak koymak çok tercih edilmemektedir veya ikinci bir isimle kullanılabilmektedir. Örneğin İkra Su, Elif İkra…