Sahabe Nedir ve Kimlere Sahabe Denir?

İslam tarihinde özellikle Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) döneminde yani asrı saadette çok karşılaştığımız bir terimdir “sahabe”, “sahabi”, “ashab” veya “Eshab-ı kirâm”. Peki sahabe nedir, kimlere sahabe denir, Peygamber Efendimiz’i gören herkes sahabe midir?

Sahabi,  Hz. Muhammed‘i (s.a.v.) peygamberliği sırasında görmüş olan, O’nunla konuşup görüşen, O’na iman edip müslüman olan ve yine müslüman olarak ölen kişiye sahabi denir.

Sahabe, sahabi kelimesinin çoğuludur. Yani Peygamberimiz’e (s.a.v.) iman edip, O’nunla bir araya gelen ve müslüman olarak ölen kişilerin hepsine sahabe denir.

Sahabi (arkadaş, dost) kelimesinin çoğulu olan sahabe kelime anlamı olarak dostlar, sahip çıkanlar, arkadaşlar, koruyanlar anlamlarına gelmektedir. Ashab kelimesi ise, sahib kelimesinin çoğulu olarak sahabe ile aynı anlamlara gelmektedir.

İslam alimleri Peygamberimiz’i (s.a.v.) gören herkesi sahabi olarak nitelendirmemiş, sahabe olabilmek için bazı şartların oluşması gerektiğini vurgulamışlardır.

Sahabe olmak için

• Hz. Muhammed (s.a.v.) ile görüşmek,

• Hz. Muhammed (s.a.v.) ile sohbet etmek,

• Hz. Muhammed’e (s.a.v.) iman edip müslüman olmak,

• Ve Müslüman olarak ölmek.

Buna göre, Hz. Muhammed’i (s.a.v.) görüp iman eden, fakat sonradan dinden çıkan kimseler sahabe sayılmaz.

Müslüman olmadan önce Peygamber’le (s.a.v.) karşılaşmış, fakat iman edip müslüman olduktan sonra Peygamber’le bir daha karşılaşmamış ise sahabi sayılmaz.

Hz. Muhammed’i (s.a.v.) görüp iman etmeyen, fakat Peygamber (s.a.v.) öldükten sonra iman edip müslüman olan kimseler sahabe sayılmaz.

Müslümanların en hayırlısı

Kuran’da ve hadislerde sahabelerin önemi hakkında övgüyle bahsedilmiştir. Sahabe nedir sorusuna kısaca şöyle de yanıt verilebilir; İslam’ın ve Kuran’ın sonraki nesillere aktarılıp öğretilmesi, korunması ve yayılması yolunda hayatlarını ve her türlü değerlerini ortaya koyarak yaşamlarını ona göre düzenleyen kişilere sahabi veya sahabe denir. Sahabeler Müslümanların en hayırlısı olma şerefine ermişlerdir.

“İnsanların en hayırlısı, benim yaşadığı devirde yaşayanlardır. Sonra onlardan sonra gelenler, sonra da onlardan sonra gelenlerdir.” (Buhari)

“İslâm’ı ilk önce kabul eden muhâcirler ve ensar ile, iyilikle onlara uyanlar var ya, Allah onlardan razı olmuş; onlar da O’ndan razı olmuşlardır. Allah onlara içinden ırmaklar akan, içinde ebedî kalacakları cennetler hazırlamıştır. İşte bu büyük başarıdır.” (Tevbe suresi, 100. ayet)

Peygamberimiz’in (s.a.v.) hanımları, 4 halife olan; Hz. Ebubekir, Hz. Ömer, Hz. Osman ve Hz. Ali hepsi birer sahabedir aynı zamanda.

Bakınız: 4 Halife dönemi

Bunlarla beraber erkek, bayan, yaşlı ve çocuk olmak üzere yüzlerce sahabe bulunmaktadır. Örneğin İstanbul’da türbesi bulunan Ebu Eyyüb El Ensari yani Eyüp Sultan’da bir sahabidir.

Bakınız: Eyüp Sultan kimdir